Vùng mông là một trong những vị trí dễ bị hăm nhất ở trẻ sơ sinh nếu không có cách điều trị dứt điểm thì rất dễ bị tái phát đồng thời gây ngứa rát, khó chịu thậm chí bỏ bú ở trẻ sơ sinh. Bài viết dưới đây sẽ đưa ra 4 cách trị hăm mông cho trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả nhất.
Xem thêm:
- 5 nguyên tắc trị hăm tã hiệu quả ở trẻ sơ sinh
- 7 cách chống hăm tã cho trẻ sơ sinh từ chuyên gia Da Liễu
- Chữa hăm vành tai cho bé
Mục lục
1. Những điều cần biết về hăm mông ở trẻ sơ sinh
Mông là vị trí đóng bỉm, lại thường xuyên tiếp xúc với chất thải nên dễ bị hăm nhất trên cơ thể bé. Chính bởi đặc trưng cấu tạo và tiếp xúc này khiến bé phải chịu cảm giác khó chịu (ngứa, xót do vùng da tổn thương tiếp xúc trực tiếp với vi khuẩn có trong nước tiểu, phân) và việc trị hăm mông cho bé thường kéo lâu hơn.
Tình trạng hăm mông của bé biểu hiệu qua 5 cấp độ. Việc nhận diện cấp độ hăm ở trẻ giúp mẹ có phương án xử lý phù hợp, làm giảm nhanh cảm giác khó chịu cho bé, rút ngắn thời gian điều trị đồng thời đưa ra quyết định đưa trẻ đến gặp bác sĩ kịp thời.
- Cấp độ 1: Khi mới bắt đầu có hiện tượng bị hăm, vùng da mông của bé ửng hồng ở diện tích nhỏ, bề mặt da căng đỏ, bắt đầu xuất hiện các nốt mụn nhỏ và vẫn khô ráo.
- Cấp độ 2: Những vết mẩn đỏ xuất hiện nhiều và rải rác hơn trước khiến vùng da mông trở nên nóng hơn các chỗ khác.
- Cấp độ 3: Các vết mẩn đỏ xuất hiện với diện tích lớn, vết hăm đậm dần lên và nổi dày đặc trên da mông.
- Cấp độ 4: Vết hăm trên da bé hiện lên rõ rệt, nổi nốt sần, sưng tấy, đỏ dữ dội và xuất hiện mụn mủ.
- Cấp độ 5: Khi bị hăm nặng, vùng da mông sẽ chuyển sang màu đỏ sậm, sần sùi, mưng mủ, lở loét và chảy dịch vàng trên diện tích lớn.
Để có cách trị hăm mông cho trẻ sơ sinh hiệu quả thì cần phải tìm ra nguyên nhân gây hăm. Nguyên nhân hàng đầu gây hăm mông ở trẻ sơ sinh thường xuất phát từ việc dị ứng với bỉm hoặc mẹ lạm dụng bỉm và vệ sinh chưa đúng cách.
- Mẹ đóng tã bỉm thường xuyên cho bé: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây hăm mông ở trẻ sơ sinh. Nếu phải đóng tã bỉm cả ngày lẫn đêm thì vùng da mông của bé sẽ không được khô thoáng, luôn trong tình trạng ẩm ướt, lại phải tiếp xúc với chất bẩn ở tã bỉm khiến vi khuẩn trong nước tiểu và phân có nhiều thời gian bám dính và tấn công da bé gây hăm da.
- Mẹ sử dụng bỉm tã không chất lượng: Những loại bỉm tã giá rẻ, không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng giả thường có độ thấm hút kém, không đạt tiêu chuẩn khử trùng sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, khiến da bé bị kích ứng, nổi mẩn đỏ và gây hăm.
- Mẹ dùng bỉm sai cách: Mẹ cho bé mặc bỉm quá chật dẫn đến da mông bị cọ sát hoặc “tái” sử dụng bỉm vì tiết kiệm hay chủ quan nghĩ bỉm cũ vẫn sạch nên cho bé mặc lại sau khi tắm. Thực tế, ngay khi bé sử dụng thì bỉm đã không sạch và chứa ổ vi khuẩn có thể gây ngứa ngáy, hăm da.
- Mẹ vệ sinh vùng kín cho bé không đúng cách: Mẹ không vệ sinh trước và sau khi thay bỉm tã hàng ngày cho bé, lạm dụng phấn rôm và dùng dung dịch vệ sinh không phù hợp với độ tuổi, có chứa chất tẩy rửa mạnh hoặc chất tạo mùi cũng có thể gây kích ứng và hăm da trẻ.
2. 5 cách trị hăm mông cho trẻ sơ sinh an toàn
Hiện nay có nhiều phương pháp để trị hăm mông cho các bé sơ sinh an toàn mà hiệu quả. Trong đó, hai phương pháp thường được các mẹ sử dụng nhiều nhất đó chính là dùng kem trị hăm và áp dụng các biện pháp trị hăm từ dân gian.
2.1. Trị hăm mông trẻ sơ sinh bằng cách sử dụng các loại kem trị hăm
Sử dụng kem trị hăm là cách trị hăm mông cho trẻ sơ sinh đơn giản và hiệu quả mà các mẹ nên tham khảo. Hiện nay, trên thị trường có khá nhiều các loại kem trị hăm. Tuy nhiên, không phải loại kem trị hăm nào cũng phù hợp và an toàn với bé.
Theo các chuyên gia, khi chọn mua kem trị hăm thì cha mẹ nên chọn mua các loại kem có thành phần như: kẽm oxyd, cúc la mã, vitamin E, vitamin B5 … Đây đều là những thành phần an toàn và lành tính giúp cải thiện chứng hăm da cực kỳ hiệu quả mà không gây hại đến làn da mỏng manh của trẻ nhỏ.
- Kẽm oxyd: Khả năng thẩm thấu nhanh, khi bôi lên da tạo thành lớp màng ngăn da bé khỏi tác nhân gây hại. Mặt khác, kẽm oxyd cũng có tính sát khuẩn, kháng viêm nhẹ nên cũng mang đến hiệu quả trong việc làm săn se da và xoa dịu các tổn thương.
- Cúc la mã: vị thuốc cổ đại chứa hàm lượng dồi dào các chất như Phytosterol Azulene, Bisabolol và Chamazulene. Đây đều là những hoạt chất được chứng minh có hiệu quả trong việc kháng khuẩn, chống viêm sưng, giảm ngứa, ngăn ngừa sẹo và dưỡng ẩm.
- Vitamin E: Tăng khả năng làm lành các vết thương và tái tạo da, giúp dưỡng ẩm.
- Vitamin B5: Tăng cường độ ẩm, làm giảm tình trạng mất nước gây khô da và tăng độ đàn hồi cho da.
Đồng thời, mẹ cũng không nên sử dụng các loại kem trị hăm có chứa chất bảo quản như Paraben, chất kháng viêm như Corticoid vì sẽ gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm.
| Paraben | Tăng kích ứng cho làn da nhạy cảm, gây ra phản ứng tiêu cực với tia UVB trong ánh nắng mặt trời khiến da nhanh lão hoá, tổn thương đến phân tử AND trên da, tăng nguy cơ ung thư da… |
| Corticoid | Gây loãng xương, tăng huyết áp, nghẽn mạch, loét dạ dày, hội chứng Cushing giảm sức đề kháng của cơ thể dẫn đến nhiễm trùng… |
Bên cạnh việc chọn kem trị hăm phù hợp, thì cha mẹ cũng cần sử dụng đúng cách để kem phát huy được hết hiệu quả trị bệnh. Các mẹ có thể tham khảo cách bôi kem trị hăm đúng cách dưới đây:
- Bước 1: Mẹ rửa tay sạch với xà phòng diệt khuẩn sau đó lau khô tay.
- Bước 2: Dùng nước ấm sạch và khăn mềm để vệ sinh sạch sẽ mông bé rồi lau khô.
- Bước 3: Lấy một lượng vừa đủ kem trị hăm ra tay sau đó thoa nhẹ nhàng lên vùng da mông bị hăm của bé, kết hợp mát xa nhẹ nhàng để các tinh chất trị hăm thẩm thấu sâu vào bên trong.
- Bước 4: Đợi kem trị hăm thẩm thấu hết sau đó mặc lại quần áo hoặc tã bỉm cho bé.
Thoa kem trị hăm từ 2 – 3 lần/ngày và thoa nhiều lần hơn nếu trẻ bị hăm nặng. Nên bôi kem trị hăm sau mỗi lần tắm rửa, thay bỉm tã và trước khi ngủ cho bé.
2.2 Chữa hăm mông cho trẻ sơ sinh bằng sử dụng tã, bỉm đúng cách
Trẻ sơ sinh thường đóng bỉm 24/24 vì vậy tã, bỉm là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây hăm ở trẻ. Muốn điều trị dứt điểm hăm mông ở trẻ sơ sinh thì việc đầu tiên là cha mẹ sử dụng tã, bỉm đúng cách.
Cách trị hăm mông cho trẻ sơ sinh đầu tiên mẹ nên làm là ngừng đóng bỉm hoặc hạn chế đóng bỉm trong thời gian càng lâu càng tốt. Vì đóng bỉm tã nhiều khiến da mông bé không được thoáng khí, dẫn đến gia tăng viêm nhiễm và làm cho các vết hăm da lâu lành hơn. Ngoài ra, bỉm tã cũng cọ sát vào các vết thương khiến bé cảm thấy đau đớn và khó chịu.
Trong trường hợp bất khả kháng mẹ vẫn phải đóng bỉm cho bé thì hãy nhớ thay bỉm thường xuyên để da con luôn được khô ráo, thoáng mát. Thời gian thay bỉm tã cho trẻ trung bình từ 3 – 4 tiếng/ lần hoặc phụ thuộc vào tần suất đi vệ sinh của bé.
Đối với trẻ sơ sinh, thời gian thay bỉm tã sẽ nhanh hơn khoảng 2 – 3 tiếng/ lần do chế độ bú nhiều cữ cộng với hệ tiêu hoá chưa hoàn thiện nên trẻ thường hay đi vệ sinh nhiều. Nếu thấy bỉm tã ướt, mẹ cần phải tiến hành thay ngay đồng thời lau khô vùng mông và cơ quan sinh dục của bé.
Ngoài việc hạn chế đóng bỉm tã thì việc lựa chọn loại bỉm tã phù hợp và cách đóng bỉm tã cũng có vai trò hết sức quan trọng trong việc trị hăm mông trẻ sơ sinh. Chính vì vậy, nếu thấy bé có các biểu hiện của hăm sau khi đóng bỉm tã thì mẹ nên kiểm tra lại các thông số sau:
| Kích thước bỉm | Mẹ cần kiểm tra xem kích thước của bỉm tã đã đảm bảo vừa vặn với bé hay chưa vì nếu bỉm quá rộng thì khả năng chống tràn kém, còn quá chật sẽ rất dễ cọ sát với da gây trầy xước và làm tổn thương da bé.
Thông thường, kích thước bỉm sẽ phụ thuộc vào độ tuổi và cân nặng của bé. Trước khi mua, mẹ nên đọc kỹ thông tin size trên bao bì để tìm ra loại bỉm phù hợp với con nhất. Trong trường hợp mẹ gặp khó khăn trong việc chọn lựa thì có thể tìm đến sự trợ giúp của các nhân viên bán hàng. |
| Chất lượng bỉm | Hiện nay trên thị trường có rất nhiều các loại bỉm tã không rõ nguồn gốc xuất xứ nên chất lượng không đảm bảo, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất an toàn cho làn da mỏng manh của con.
Sau khi sử dụng nếu thấy mông bé bị hăm, mẹ nên ngừng sử dụng và chuyển ngay sang các loại bỉm tã mới của các thương hiệu uy tín, có chất lượng tốt và đã qua kiểm định của Bộ Y tế để cải thiện tình trạng bệnh lý của con. |
Cách đóng bỉm tã: Đóng bỉm tã quá chật cũng là nguyên nhân khiến bé bị hăm. Do vậy, khi đóng bỉm tã cho bé mẹ không nên quấn quá chặt tay. Một trong những cách trị hăm mông cho trẻ sơ sinh đơn giản giúp mẹ biết mình đã đóng bỉm tã cho bé vừa vặn, thoải mái hay chưa là dùng hai đầu ngón tay chèn vào giữa bỉm và eo bé. Nếu hai đầu ngón tay mẹ chèn vừa thì mẹ đã đóng bỉm cho bé vừa vặn và ngược lại.
2.3 Vệ sinh sạch sẽ vùng mông của trẻ đều đặn
Vùng mông của trẻ là nơi thường xuyên tiếp xúc với phân và nước tiểu nên rất dễ bị vi khuẩn hăm da tấn công. Do đó, nếu muốn chữa hăm mông cho trẻ sơ sinh thì khu vực này cần phải được vệ sinh sạch sẽ và đúng cách.
Mẹ nên vệ sinh kỹ vùng da mông cho bé trong lúc tắm và ngay sau khi thay bỉm tã. Trước khi thực hiện, mẹ nên rửa tay sạch sẽ để tránh lây nhiễm vi khuẩn chéo sang da bé. Sử dụng nước ấm để rửa cho bé, rửa đến đâu thì dội nước đến đó chứ không đặt vùng mông bé xuống chậu. Sau khi rửa xong thì phải dùng khăn mềm, sạch để thấm và lau khô da bé rồi mới bôi kem hăm da.
Lưu ý:
- Mẹ không cần vệ sinh liên tục sau mỗi lần bé đi tiểu hay vệ sinh, nhưng hãy bảo đảm vệ sinh đều đặn mỗi ngày cho trẻ với nước ấm.
- Thao tác lau rửa vệ sinh cho bé nhẹ nhàng, tránh mạnh tay vì có thể khiến cho các vết hăm tổn thương nặng hơn.
2.4 Giữ vùng mông luôn khô thoáng
Trẻ nhỏ hay vận động nên mồ hôi tiết ra nhiều, kết hợp với việc đóng bỉm tã trong thời gian dài khiến cho vùng da mông luôn trong trạng thái ẩm ướt. Đây là môi trường rất thuận lợi để nấm và các vi khuẩn gây hăm sinh sôi và tấn công da bé. Do đó, việc giữ cho mông trẻ luôn khô thoáng là một trong những cách trị hăm mông cho trẻ sơ sinh hiệu quả và là việc làm rất cần thiết giúp hạn chế hăm da xảy ra.
Để giữ cho vùng mông trẻ khô thoáng, cha mẹ có thể cho bé “thả rông” 30 phút đến 1 tiếng mỗi ngày và luôn nằm hay ngồi chơi ở nơi thoáng khí. Đặc biệt, hãy luôn cho bé mặc quần áo rộng rãi, được làm từ chất vải cotton thấm hút mồ hôi, không có chất tạo mùi và tạo màu.
2.5. Sử dụng phương pháp dân gian để trị hăm mông trẻ sơ sinh
Ngoài bôi kem trị hăm, cha mẹ cũng có thể áp dụng các phương pháp dân gian để cải thiện nhanh các triệu chứng hăm mông cho bé. Cách trị hăm mông cho trẻ sơ sinh này vừa đơn giản, an toàn, tiết kiệm mà lại dễ thực hiện ngay tại nhà.
TRỊ HĂM Ở TRẺ SƠ SINH BẰNG TRÀ XANH
Trong lá trà xanh có chứa nhiều các chất như polyphenol, flavonoid, lysozyme và tanin có tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm, giảm đau, giảm ngứa rát và tăng cường hệ miễn dịch cho da. Vì thế, dân gian thường dùng là trà xanh đun thành nước tắm cho bé, giúp cải thiện tình trạng mẩn đỏ, rôm sảy và hăm mông ở trẻ.
CHỮA HĂM MÔNG BẰNG DẦU DỪA
Với đặc tính kháng khuẩn, kháng nấm, nhất là nấm candida – loại nấm gây hăm mông ở trẻ sơ sinh, dầu dừa cũng là loại “thuốc tự nhiên” giúp trị hăm mông trẻ sơ sinh hiệu quả. Ngoài ra, dầu dừa còn rất lành tính nên an toàn đối với làn da nhạy cảm của trẻ.
CHỮA HĂM MÔNG CHO TRẺ SƠ SINH BẰNG LÁ ỔI
Trong tự nhiên, búp ổi non cũng là loại lá có khả năng trị hăm mông cho bé rất tốt. Nguyên nhân là do trong búp ổi non có chứa nhiều tanin có tác dụng diệt khuẩn, kháng viêm và điều trị các tổn thương của bệnh hăm da. Mẹ cũng có thể thử cách trị hăm mông cho trẻ sơ sinh này xem có hiệu quả với bé nhà mình không nhé.
CÁCH TRỊ HĂM MÔNG CHO TRẺ SƠ SINH BẰNG LÁ TRẦU
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, cứ trong 100g lá trầu không thì có tới 2,4% là tinh dầu có khả năng kháng khuẩn và sát trùng cực mạnh, giúp tiêu diệt hết các vi khuẩn còn bám dính trên vùng da bị viêm nhiễm. Mặt khác lá trầu không cũng rất lành tính với làn da nhạy cảm của trẻ nhỏ, cho nên loại lá này cũng thường được dân gian dùng để trị hăm mông cho bé.
CHỮA HĂM Ở TRẺ SƠ SINH BẰNG TINH DẦU MÙ U
Tinh dầu mù u có chứa nhiều chất kháng khuẩn, chống viêm và dưỡng da nên thường được ứng dụng rộng rãi trong việc điều trị các bệnh lý về da. Dùng tinh dầu mù u bôi lên vùng da mông bị hăm của bé có thể làm giảm viêm và phục hồi các thương tổn trên da nhanh hơn. Với cách trị hăm mông cho trẻ sơ sinh này, mẹ thử phản ứng da của bé đối với tinh dầu mù u xem có bị dị ứng trước khi sử dụng.
TRỊ HĂM MÔNG TRẺ SƠ SINH BẰNG SỮA MẸ
Không chỉ là nguồn dưỡng chất tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, sữa mẹ còn mang đến rất nhiều công dụng tuyệt vời trong việc điều trị hăm da. Sở dĩ vậy là do sữa mẹ có chứa Lysozyme là một enzyme có khả năng tiêu diệt vi khuẩn cực tốt. Bên cạnh đó, Lactoferrin có trong sữa mẹ cũng là một hoạt chất ức chế vi khuẩn và làm giảm tình trạng viêm nhiễm nặng ở vùng hăm mông hiệu quả.
CHỮA HĂM MÔNG CHO TRẺ SƠ SINH BẰNG CHÈ KHÔ
Chè khô chính là thành phẩm của quá trình sấy khô lá chè tươi. Mặc dù đã qua xử lý nhưng chè khô vẫn giữ lại được hầu hết các tinh chất có lợi cho việc trị hăm như tanin, Polyphenol, EGCG, Catechin và một số vitamin A, B2, B3, B5… Vì vậy, nếu cha mẹ gặp khó khăn trong việc tìm mua lá chè tươi để trị hăm mông cho bé thì có thể cân nhắc chuyển sang dùng chè khô thay thế.
Cách trị hăm mông cho trẻ sơ sinh bằng phương pháp dân gian có ưu điểm là tiết kiệm và dễ thực hiện ngay tại nhà. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có nhược điểm là thời gian điều trị lâu, da bé có thể bị tổn thương và kích ứng khiến cho tình trạng hăm mông trở nên trầm trọng và khó chữa hơn nếu các nguyên liệu sử dụng không đảm bảo đủ sạch.
Mặt khác, do dược tính trong các nguyên liệu chỉ ở mức độ vừa phải nên trị hăm mông cho trẻ sơ sinh bằng phương pháp dân gian cũng chỉ cho hiệu quả thật sự với các trường hợp hăm nhẹ. Trường hợp bé bị hăm nặng, cha mẹ không nên tự ý áp dụng phương pháp dân gian mà nên cho bé đến các cơ sở y tế để bác sĩ chuyên khoa thăm khám và điều trị.
Ngoài ra trong quá trình chăm sóc và điều trị hăm mông cho trẻ, các mẹ nên lưu ý một số điều sau để giúp phòng ngừa hăm đồng thời tình trạng hăm không “ghé thăm” trở lại bằng cách:
- Giảm ẩm ướt cho da bé bằng cách cho bé mặc tã sử dụng 1 lần và thay tã bị ướt ngay mỗi lần bé đi tiểu
- Mỗi lần thay tã, cần lau sạch mông và vùng nhạy cảm của trẻ
- Đừng chà xát mông trẻ, lau nhẹ vào khu vực ẩm ướt
- Nên dùng nước ấm và khăn mềm, mịn khi lau rửa cho bé
- Áo quần nên chọn vải cotton giúp hút mồ hôi tốt hơn.
- Đảm bảo khu vực mông bé hoàn toàn sạch sẽ và khô ráo trước khi mặc áo quần hay tã mới cho bé.
- Rửa tay trước và sau mỗi lần thay tã.
- Sử dụng các loại kem chống hăm cho trẻ
Hy vọng rằng, những thông tin hữu ích trên đã giúp mẹ biết cách trị hăm mông cho trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả. Nếu sau một thời gian áp dụng mà tình trạng hăm mông của trẻ vẫn không cải thiện thì mẹ hãy đưa bé đến các cơ sở y tế để được các bác sĩ khám, tư vấn và điều trị kịp thời, tránh để lâu sẽ xảy ra nhiều rủi ro không mong muốn.
